Kuru Dönem Besleme Nedir? Nasıl yapılmalıdır?

Kuru dönem besleme, uzun süredir yoğun tempoda çalışan bir taraftan süt verip, bir taraftan karnındaki buzağıyı besleyip, birde kendi yaşam payını ayakta tutmaya çalışan metabolizmayı rahatlatmak için , hayvanın yeni döneme hazırlanmasına hücre yapısının yenilemesine yardımcı olduğumuz dönemdir.

Hayvan doğum yaptıktan sonra ortaya çıkan metabolik rahatsızlıkların birçoğu kuru dönemden gelen hatalı besleme sistemine bağlıdır. Sağımdaki hayvanın rasyonu ne kadar düzgün olursa olsun, süt yemi ne kadar kaliteli olursa olsun, ya da kendi işletmenizde süt yemi rasyonu yapıyorsanız dahi kuru dönemde hata varsa doğumdan sonra kötü sonuç değişmez. Laktasyon evresinde meydana gelen problemlerde ya fabrika yemine ya mevcut rasyona ya da bakıcıya sebep ararız. Aslında daha öncesinden gelen hataları irdelemeliyiz.

Peki, nasıl beslemeliyiz?

Kuru Dönem Beslemesi

İlk 30 35 günlük dönem:

Kuru dönem sindirim sistemi ile meme dokularının dinlendirildiği ve yenilenmeye müsaade edildiği dönemdir. Bu dönemde standartlara uygun e vitamini selenyum içeren kuru dönem yemi yedirilmelidir. Toplam hayvanınızın önüne döktüğünüz akşam sabah dâhil karışım ortalamanız kuru maddede 13-14 protein/ tmr km de %25-28 arası ndf, 1.35-1.40 arası net enerji içeren bir karışım kullanmalıyız. En çok yaygın olarak kullanılan hammaddelerin başında mısır silajı gelmektedir.

Mısır silajı toplam yemin %30 u kadar olmalıdır yani %30 kuru madde içeriyorsa 6-7 kg civarında sınırlandırmalıdır. Aşırı silaj tüketimi yağlanmaya sebep olabileceği gibi kuru kaba yem tüketimini azaltabileceğinden doğumdan sonra Rumen faaliyetini azaltabilir. Kuru kaba yemler sınıfındaki baklagil türlerinde gerek protein fazlalığı gerek kalsiyum fazlalığı sebebiyle toplam tmr da km de %25 civarında olmalıdır. Aşırı protein kullanımı enerji yetersizliği var ise doğum sonrası kandaki n un yüksek oluşuna bağlı döl verim kayıplarına sebep olabilir. Birde yüksek miktarda kalsiyum içeren hammadde kullanımı parathormon tembelliğine sebep olacağından doğumdan sonra doğum felcine sebep olabilir.

İkinci dönem :

Daha hassas olunması gereken hayvanın doğuma hazırlandığı işkembenin doğumdan sonraki beslemeye yavaş yavaş alıştırılması gereken, buzağının büyüdüğü işkembe alanının daraldığı daha yoğun beslemeye doğru geçilen dönemdir. Bu dönemde hayvana koruyucu hekimlik tedbirleri, geçiş tedbirleri alınmalı, vücut kondisyonu kontrol edilmeli, tuz ve ca tüketimi kontrol edilmeli, hayvanı rahat bir ortamda barındırmalıyız. Aşırı kondisyon yüksekliği varsa enerjice zengin besinleri sınırlı ve kontrollü kullanmalıyız.

Kuru dönemde hayvan refahı:

Kuru dönemdeki ineklerin doğru ve dengeli beslenmesinin yanında stresten uzak bir ortamda bulunması gerekir. Çoğu işletmede kurudaki inekler ve gebeliği ilerlememiş gebe düveler ya da yeni tohumlanmış düveler aynı bölümde beslenmektedir. Yaşı genç hayvanlar fiziksel olarak aktif olduğu için kuru dönemdeki inekleri rahatsız edebilir. Ayrıca kurudaki inekler cüsse olarak daha büyük olduğu için genç hayvanlar üzerinde hiyerarşiyi sağladığından daha fazla yem tüketebilirler. Fazla yem tüketimine bağlı kondüsyon fazlalığı karaciğer yağlanması doğum sonrası ketozis, abamasum deplasmanı, gibi bunlara bağlı vkp da ani düşüşlere sebep olabilirler.

Son geçiş:

Doğumu tamamen yaklaşan hayvanın davranışları değişmeye başlar arka sağrıda çökmeler ve meme dokusunda şişlikler başlar hayvanın hareketleri değişmeye başlar bu dönemde doğumdan sonra tüketeceği rasyona doğru tamamen kayılabilir. Mevcut süt rasyonuna hazır olmayan hayvanlar doğumdan sonra plasentanın geç düşmesi, km tüketimi zorlukları ve verim kayıpları görülebilir. Rasyona tamamen geçtiğini düşündüğünüz hayvanınız için daha sakin sessiz ortamı da sağladıysanız artık sadece gözlemleyerek bereketli bir laktasyonu bekleyebilirsiniz. Birde doğum yapacak hayvanın doğum yapacağı padoğa en az 15 gün önceden geçmesi gerekir. Çünkü hayvanlar bilmedikleri ortamda tedirgin olur strese girer doğum anında agresifleşebilir. Tıpkı hayvanlarda insanlar gibi güvenli ortam hissiyatı yaşar.

BEREKETLİ GÜNLER DİLERİZ.