Jersey İnek

Jersey İnek

Öne Çıkan Özellikler:

Yüksek Yağ Oranı: Jersey sütü, %5-5.5 oranında yağ içeriği ile diğer inek sütlerine kıyasla daha yüksek bir yağ oranına sahiptir. Bu da süt ürünlerinin yapımında avantaj sağlar.

Yüksek Protein İçeriği: Jersey sütü, %3.5-4.0 oranında protein içerir. Bu, kas gelişimi ve onarımı için önemlidir.

Vitamin ve Mineral Zenginliği: Jersey sütü, özellikle kalsiyum, fosfor ve potasyum açısından zengindir, bu da kemik sağlığına ve kas fonksiyonlarına katkıda bulunur.

Beta-Karoten İçeriği: Jersey sütü, beta-karoten açısından zengindir, bu da sütü altın sarısı bir renge ve yüksek bir antioksidan içeriğine sahip kılar.

Jersey İnek Sütü Besin Değerleri (100 ml)

(Not: Değerler, hayvanın beslenme şekline ve çevresel faktörlere bağlı olarak değişebilir.)

• Kalori: 66-70 kcal
• Protein: 3.5-4.0 g
• Yağ: 5.0-5.5 g
• Karbonhidrat (Laktoz): 4.5-5.0 g
• Kalsiyum: 120-140 mg
• Fosfor: 95-110 mg
• Potasyum: 140-150 mg
• Vitamin A: 50-60 µg
• Vitamin D: 0.1-0.2 µg

Sağlık Faydaları:

• Kemik Sağlığı: Yüksek kalsiyum içeriği, kemiklerin güçlenmesine yardımcı olur.
• Enerji Sağlar: Yüksek yağ ve protein içeriği, enerji sağlar ve uzun süre tok kalmayı destekler.
• Sindirim Sağlığı: Jersey sütündeki doğal laktoz, sindirimi destekleyici bir enerji kaynağıdır.

Jersey nasıl beslenmelidir

Jersey ineklerin beslenmesi, onların yüksek süt verimi ve kaliteli süt üretimi için çok önemlidir. Jersey inekleri, küçük yapılı olmalarına rağmen sütlerindeki yüksek yağ ve protein oranı ile bilinir. Bu nedenle, beslenmelerinin dikkatli bir şekilde planlanması gerekir.

Jersey İneklerin Beslenmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:

1. Enerji İhtiyacı:

• Yüksek Enerji Gereksinimi: Jersey inekleri, süt üretimi sırasında yüksek enerjiye ihtiyaç duyar. Bu nedenle rasyonlarında enerji içeriği yüksek yemler bulunmalıdır.
• Kaliteli Tane Yemler: Mısır, arpa gibi tahıllar enerji açısından zengindir ve süt verimini destekler.

2. Protein İhtiyacı:

• Yüksek Protein Rasyonu: Jersey inekleri, sütlerindeki yüksek protein oranı nedeniyle rasyonlarında yeterli miktarda kaliteli protein kaynaklarına ihtiyaç duyar. Soya küspesi, yonca ve bezelye gibi yemler iyi protein kaynaklarıdır.
• Azot Dengesi: Rasyonda dengeli bir azot kaynağı, hayvanın protein ihtiyacını karşılamasına yardımcı olur.

3. Lif ve Kuru Madde:

• Yüksek Lifli Yemler: Sindirim sağlığı için kaba yemler (yonca, saman, silaj) önemlidir. Lifli yemler, süt yağı oranını artırabilir.
• Kuru Madde Tüketimi: Jersey inekleri genellikle daha az yem tüketir, bu yüzden yemin kuru madde içeriği yüksek olmalıdır.

4. Mineral ve Vitamin İhtiyacı:

• Kalsiyum ve Fosfor: Kemik sağlığı ve süt üretimi için gerekli olan bu mineraller rasyona eklenmelidir.
• Vitaminler: A, D, ve E vitaminleri, süt kalitesi ve genel sağlık için önemlidir.
• Tuz ve Mineraller: Tuz ve diğer mineraller (magnezyum, potasyum) ineklerin genel sağlığı ve süt verimi için rasyona eklenmelidir.

5. Su Tüketimi:

• Bol ve Temiz Su: Yüksek süt verimi için Jersey ineklerinin bol miktarda su tüketmesi gerekir. Süt üretimi suya bağımlıdır; bu yüzden suyun temiz ve sürekli ulaşılabilir olması önemlidir.

6. Yem Düzeni:

• Düzenli Yemleme: Günde iki veya üç kez yemleme yapmak, sindirimi düzenler ve süt verimini artırır.
• Yemlerin Kalitesi: Kaliteli yem kullanımı, süt verimi ve ineklerin sağlığı için kritik öneme sahiptir. Küflenmiş veya bayat yemlerden kaçınılmalıdır.

7. Beslenme Dönemleri:

• Kuru Dönem: Bu dönemde ineklerin süt üretimi durdurulur ve rasyonları daha az enerji ve protein içerir. Bu, doğum öncesi dönemde enerji depolamalarını ve sağlıklı bir doğum yapmalarını sağlar.
• Laktasyon Dönemi: Bu dönemde ineklerin süt üretimi yüksek olduğu için enerji, protein, vitamin ve mineral bakımından zengin bir rasyon hazırlanmalıdır.

Rasyon Örneği:

• Kaba Yem: %50-60 (yonca, saman, silaj)
• Tane Yem: %20-30 (mısır, arpa)
• Protein Kaynağı: %10-20 (soya küspesi, bezelye)
• Mineral ve Vitamin Takviyeleri: İhtiyaca göre eklenir.

Jersey inek ırkı mükemmel otlayıcılardır ve yoğun otlatma programlarında iyi performans gösterirler. Meraları en iyi performansta yayılan ırktır. Diğer birçok  ırklara göre ısıya daha dayanıklıdırlar. Ortalama canlı ağırlığı 400 kilo olan Jersey, vücut ağırlığının kilogramı başına diğer tüm ırklardan daha fazla süt üretir. Çoğu Jersey, her laktasyonda vücut ağırlığının 13 katından çok daha fazla süt üretir. Ülkemiz şartlarında 450-500 kg canlı ağırlığa sahip olan ırktan 305 günlük laktasyon döneminde 6000-8000 kg süt elde edilmektedir.

Son yıllarda bu ırkın geleceği hakkında daha az endişe duyulmaya başlanmıştır; kuşkusuz tip sınıflandırma programı aşırılıkları azaltma eğiliminde olmuştur. Süt üretimine daha fazla önem verilmesi ve tereyağı üretimine daha az ağırlık verilmesi, hiç şüphesiz Jersey ineklerinin daha fazla boyut ve ölçekte genel kabul görmesiyle sonuçlanmıştır.  Onların yavruları sadece tip olarak kabul edilebilir olmakla kalmamış, aynı zamanda üretimin geliştirilmesinde de avantajlı bir şekilde kullanılmıştır.

İnekler başları ve omuzları çok belirgin bir incelik gösterir, uzun, düz üst çizgiler taşırlar ve genellikle sağrıda uzun ve düz hareket ederler. Boyutları için genellikle gövdenin derinliklerinde ve içinde dolu ve derindirler. Görsel olarak Jersey ineğinden daha çekici bir süt hayvanı yoktur ve genellikle diğer süt ineklerinden daha sinirli bir yapıya sahip olmasına rağmen, genellikle uysaldır ve yönetimi oldukça kolaydır. Jersey inekleri genellikle 360 ila 550 kilo arasında bir ağırlık aralığına sahiptir, ancak genellikle orta boy inekler tercih edilir.

Jersey boğaları, diğer sütçü ırklarla karşılaştırıldığında küçük olsa da, son derece erkeksidir. Tepeleri ve omuzları konusunda oldukça kaslıdırlar ve dişilerden çok daha az zariftirler. İneklerde bulunan düz çizgilerin ve günlük konformasyonun aynı genel nitelikleri boğalarda da istenir. Ağırlıkları genellikle 550 ila 810 kilo arasında değişir, ancak dişilerde olduğu gibi genellikle orta ağırlıklar tercih edilir. Jersey boğaları, yaygın sığır ırkları arasında en uysal mizaca sahip oldukları bilinmektedir. Herhangi bir sütçü boğaya ve özellikle on sekiz aylıktan sonra Jerseyler daha gergin olmaktadır.

Yetiştiricilerin çoğu holstein ırklarını tercih etsede, günümüzde bu ırklara olan ilgi daha azdır. Jersey ineklerindeki renk, çok açık gri veya fare renginden çok koyu bir açık kahverengiye veya neredeyse siyah olan bir gölgeye kadar değişebilir. Hem boğalar hem de dişiler genellikle kalçalarda, baş ve omuzlarda vücuda göre daha koyu renktedir. Çoğu yetiştirici, orta renk tonlarını aşırı uçlara hafifçe tercih eder, ancak neredeyse hepsi, türün ve üretim yeteneğinin, rengin gölgesinden veya rengin düz veya kırık olup olmadığından çok daha önemli olduğunun farkındadır.

Özet olarak birim hayvandan daha fazla süt alıp maliyetleri düşürmenin amaç haline geldiği süt sığırı işletmelerinde, bu tür ırklar göz ardı edilmiştir. Ancak süt yağı kalitesi, adaptasyon yeteneği, daha az maliyetle beslenebilme özelliğine sahip olan bu ırk zamanla kıymet arz edecektir.

Jersey inek sütü besin değerleri

Jersey inek sütü, özellikle yüksek yağ ve protein içeriği ile bilinir. Bu özellikler, Jersey sütünü peynir, tereyağı ve yoğurt gibi süt ürünleri için ideal kılar. İşte Jersey inek sütünün temel besin değerleri:

 

Sonuç: Jersey ineklerin beslenmesi, süt verimlerini ve sağlıklarını korumak için dikkatlice planlanmalıdır. Yüksek kaliteli yemler, düzenli yemleme ve uygun besin takviyeleri, verimli ve sağlıklı bir Jersey sürüsü için temel unsurlardır.

Jersey İnek Irkı Hakkında Genel Bilgi

Jersey cinsi, Fransa kıyılarındaki İngiliz Kanalında küçük bir İngiliz adası olan Jersey Adası’nda doğmuştur. Jersey, bilinen yaklaşık altı yüzyıldır safkan olarak rapor edilen en eski süt ırklarından biridir.

Jersey inek ırkı , İngiltere’de 1771 tarihinde biliniyordu  süt ve tereyağı üretimi nedeniyle çok önemsenen ve besi alanı genişleyen bir ırk oldu. Bu tarihte, Jersey adasının sığırlarına yaygın olarak Alderney sığırı denirdi, ancak bu adanın sığırları daha sonra sadece Jersey olarak anıldı. Jersey sığırları 1850’lerde Amerika Birleşik Devletleri’ne getirildi. Türkiye’ye ise ilk gelişi 1958 yılında Karadeniz bölgesine oldu.  Genellikle de o bölgede yaygınlığını devam ettirmekte ve bölgenin tereyağı bilinirliği bu ırka bağlıdır.

Çok çeşitli iklim ve coğrafi koşullara uyum sağlayan Jersey ineklerinin, Danimarka, Avustralya Yeni Zelanda, Kanada, Güney Amerika ve Güney Afrika’dan Japonya’ya kadar seçkin sürüleri oldukça yaygın bulunur.

 

 

BEREKETLİ GÜNLER DİLERİZ.

 

Özkan DİNÇ.