Yeni Doğan Buzağı Bakımı ve Beslenmesi
Yeni Doğan Buzağı Bakımı ve Beslenmesi; Buzağının yaşamındaki ilk günlerin kritik olması nedeniyle özenle planlanmalı ve uygulanmalıdır.

1. Doğum Anı ve Hemen Sonrası
Doğum Ortamı:
Anne hijyenik, temiz ve kuru bir alanda doğurmalıdır. Bu, enfeksiyon riskini azaltır.
Doğum alanı sıcak olmalı (18-24°C ideal) ve cereyandan korunmalıdır.
Doğuma Müdahale:
Normal bir doğumda müdahaleye gerek yoktur. Ancak doğum uzarsa veya zor doğum belirtileri görülürse (örneğin, ters doğum), bir veteriner çağrılmalıdır.
Buzağının Kurutulması:
Doğar doğmaz buzağı temiz bir havlu veya samanla iyice kurutulmalıdır. Ancak, buzağıyı kurutma işini anneye bırakmak doğaldır ve bağ kurulmasına yardımcı olur. Annenin yalamasına müsaade edin, ama yetersizse insan müdahalesi gerekebilir.
2. Göbek Bağı ve Hijyen
Göbek bağı temiz bir makasla kesilmeli ve antiseptik solüsyon (iyot veya klorheksidin) ile dezenfekte edilmelidir.
Göbek enfeksiyonları, genç buzağıların ölüm nedenlerinden biridir, bu yüzden hijyene dikkat edilmelidir.
3. Kolostrum (Ağız Sütü) Verilmesi
Neden Önemli?
Kolostrum, buzağının bağışıklık sistemi için gerekli olan antikorları içerir. Doğumdan sonraki ilk 2 saat içinde verilmesi çok önemlidir, çünkü bu dönemde bağırsaklar antikorları emme kapasitesine sahiptir.
Verilme Şekli:
Biberonla veya buzağı kendisi memeden emerek kolostrum alabilir. Eğer buzağı zayıfsa, kolostrum sondayla verilebilir. Biberon kullanımı, buzağıyı kontrollü bir şekilde beslemek açısından daha avantajlıdır.
Kolostrum İçine Yumurta Eklemek:
Yumurta, ekstra protein sağlasa da kolostrumla karıştırılması bilimsel olarak tavsiye edilmez. Kolostrum zaten yeterli besin ve bağışıklık desteğini sağlar.
Düve Buzağısına Büyük Bir İneğin Kolostrumu Verilmesi:
Büyük ineklerin kolostrumu genellikle daha fazla antikor içerir. Bu, düve buzağısı için faydalı olabilir. Ancak, kolostrum taze olmalı ve buzağının ihtiyacına göre doğru miktarda verilmelidir.
4. Anne ile Buzağının Birlikte Kalması
İlk birkaç saat anne ile buzağı birlikte kalabilir, bu bağ kurmalarına yardımcı olur. Ancak, buzağıyı 24 saat içinde anneden ayırmak önerilir.
Anne ile sürekli birlikte kalırsa, buzağı süt miktarını kontrolsüz bir şekilde tüketebilir, bu da ishal gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Aşılar ve Sağlık Uygulamaları
İlk Günlerde Yapılması Gerekenler
Aşılar:
İlk günlerde genellikle buzağıya aşı yapılmaz. Ancak veterinerin önerisiyle pasif bağışıklığı desteklemek için solunum ve ishal hastalıklarına karşı koruyucu serum uygulanabilir.
Vitamin ve Mineral Takviyeleri:
E vitamini ve selenyum enjeksiyonu, buzağının bağışıklık sistemini güçlendirebilir.
Antibiyotik Kullanımı:
Gerekli olmadıkça antibiyotik kullanılmamalıdır. Ancak enfeksiyon riski varsa veteriner önerisiyle kullanılabilir.
Besleme Şekli ve Programı
1. Kolostrum Süreci
İlk 24 saatte buzağıya 6-8 litre kolostrum verilmelidir.
İlk öğünde 2 litre, sonraki 6 saat içinde bir 2 litre daha verilmelidir.
Kolostrumun sıcaklığı 37-39°C olmalıdır. Soğuk kolostrum buzağıda sindirim problemlerine neden olabilir.
2. İnek Sütü veya İkame Yem
Kolostrumdan sonra buzağı, inek sütü veya süt ikame yemi ile beslenmelidir.
Günlük süt miktarı, buzağının vücut ağırlığının yaklaşık %10’u kadar olmalıdır. Örneğin, 40 kg ağırlığındaki bir buzağıya günde yaklaşık 4 litre süt verilir.
3. Kuru Yem ve Su Tüketimi
1 haftalık olduğunda buzağıya kaliteli buzağı başlangıç yemi sunulmalıdır.
Temiz ve taze su her zaman ulaşılabilir olmalıdır.
Ahır ve Çevre Koşulları
Ahırın Temizliği: Buzağı bölmesi temiz, kuru ve cereyandan uzak olmalıdır.
Bölme Düzeni: Buzağılar bireysel bölmelerde tutulmalı ve diğer hayvanlarla temasları sınırlı olmalıdır. Bu, bulaşıcı hastalık riskini azaltır.
Sıcaklık Kontrolü: İlk haftalarda buzağılar soğuğa karşı hassastır. Bu nedenle 18-24°C aralığında bir ortam sağlanmalıdır.
Doğuma Müdahale
Doğum genellikle kendiliğinden gerçekleşir. Ancak aşağıdaki durumlarda müdahale gerekebilir, Doğumda kayıp yaşamamak için hayvan takip sistemi kullanılabilir



Ters Doğum: Ayakların veya başın yanlış pozisyonda olduğu durumlarda veteriner çağrılmalıdır.
Doğum Süresinin Uzaması: Normal doğum süresi 2-4 saattir. Daha uzun sürüyorsa müdahale gerekebilir.
Zayıf İtme Gücü: Annenin doğum yapacak gücü yoksa yardım edilmelidir.
Yeni doğan buzağıların hayatta kalma oranını artırmak için kolostrumun zamanında ve doğru şekilde verilmesi, hijyenik bir ortam sağlanması ve beslenme programlarının iyi planlanması çok önemlidir. Sağlıklı bir başlangıç, buzağının ileride sağlıklı bir yetişkin hayvan olmasını sağlar.