Sürü yönetim programı

Sürü yönetim programı, bir işletmede çalışan ya da kontrol sağlayan herkesin ortak bir havuzda tüm verileri kontrol edebildiği, veri güncellemede ve veri sağlığı kontrolünde fikir sahibi olabildiği sürü sağlığını ve işletme geleceğini gösteren modern yazılım sistemlerine sürü yönetim i diyebiliriz.

Çiftlik programı, kayıt tutma alışkanlığının geliştirilmesi ve hayvan ihtiyaçlarının belirlenmesi, hayvan beslemenin bilinçli yapılması için geliştirilmiş bir projedir.

Birçok ülkede birim hayvandan daha fazla kazanç elde etmenin en başlıca sebebi bilinçli hayvancılık yapmalarıdır.

Bilinçli hayvancılık nedir?

Bilinçli hayvancılık, yaptığımız işin mesleğimiz olduğunu unutmadan, işimizi ek gelir olarak görmeden, bir işin gelişmesi için ne yapılması gerekiyorsa bunun sebeplerini ve sonuçları araştırarak yapmaktır.

Sürü yönetim programları, yetiştiriciler arasında bilinen çiftlik programı, bir işletmenin ihtiyacı olan tüm içerikleri bulundurmaktadır. Bunlardan başlıca bahsetmek gerekirse

  • Rasyon
  • Doğum kayıtları
  • Tohumlama kayıtları
  • Verim kayıtları ( hem besi hem süt için)
  • Stok takibi
  • Muhasebe kayıtları
  • Aşı ve tedavi kayıtları ve detaylarını içermektedir.

1.Rasyon

Rasyon bölümünde süt ineği rasyonu, besi hayvanı rasyonu, fabrika yemi rasyonu hazırlama seçenekleri sunulmaktadır. Rasyon programlarında hayvan ve işletme kriterleri programa tanıtılır ve istenilen değerlere gelene kadar hammaddeler arttırılıp azaltılarak uygun değer rasyon hazırlanmış olur. Örneğin;

1 Hayvan sayısı 1 kabul edelim.

2 Canlı Ağırlık 400 kg ile 800 kg arası hayvanınızın ırkına ve kilosuna göre seçiniz

3 Buzağı sayısı Sürünüzdeki hayvanların ortalama kaçıncı buzağıyı doğurduğunu seçiniz

4 Sağım sayısı İşletmenizde 24 saatte toplam kaç sağım yapıyorsunuz 2 ya da 3 seçeneğinden birini seçiniz.

5 Sağılan gün sayısı Sürünüzdeki hayvanların %50 den fazlası doğuralı (SAĞILAN GÜN SAYISI) 105 gün üzeriyse 4-10 ay üzerini seçiniz

6 Süt miktarı İşletmenizin güncel süt ortalamasını işçilik ve hammadde farklılığı olabileceğinden +2 litre ekleyerek giriniz

7 Süt yağ oranı tankınızdan alınan süt numunesine ait süt yağ oranı verinizi giriniz

8 Mevsim Nisan-Kasım aylarını ‘’YAZ’’ Aralık- Mart aylarında iseniz ‘’KIŞ’’ seçeneğini giriniz.

Girişleri tamamladıktan sonra hammaddeleri seç bölümüne geçiniz. Hammaddeleriniz sistem tarafından alfabetik olarak sıralanmıştır. İsterseniz yandaki alt üst sekmesiyle aşağı yukarı hareket ederek seçmek istediğiniz hammaddeyi seçebilir. Gibi komutlarla ilerlenir.

Rasyon değerlerinde dikkat edilmesi gerekenler şöyle; kuru madde, enerji, selüloz, yağ, ndf, nfc, bypass protein, nişasta ve kuru kaba yem Gibi parametrelerde de kısıtlar mevcuttur. Buradaki en önemli şey saydığımız bütün bu parametreler gerçek değerlere yakın ve yeşil olarak yanması gerekir. Bunun yanında sağlıklı bir süt hayvanının günlük 4 kg kuru kaba yem yemesi ve kaba kesif yem oranının %50 %50 eşit sınırda olması gerekir. Örnek deki gibi süt ineği rasyonu bu şekilde hazırlanmış olur.

Besi hayvanlarında da durum buna benzerdir. Önce istenilen hayvan ve işletme şartları girilir daha sonra hammaddeler tanıtılıp eşik değerler yakalanmaya çalışılır.

  • Hayvan Sayısı Rasyonlar bir hayvanın ihtiyacını hesapyacak şekilde olduğundan hayvan sayısı sabit bir sayılır.
  • Canlı Ağırlık 150kg ila 900 kg arası hayvanlarınızın canlı ağırlık ortalamasını giriniz.
  • Günlük kilo artışı hayvanlarınızın ya da grupların ortalama günlük canlı ağırlık artışlarını1000gram ila 2000 gram arası giriniz
  • Mevsim Nisan-Kasım aylarını ‘’YAZ’’ Aralık- Mart aylarında iseniz ‘’KIŞ’’ seçeneğini giriniz.
  • Planlanan besi süresi 4 ay ila 12 ay arası planladığınız besi süresini seçiniz.
  • Planın kaçıncı ayı planladığınız besi süresinin kaçıncı ayındasınız.
  • Sürü yönetimi Hayvanlarınız bağlı ise bağlıyı serbest ise serbesti seçiniz.
  • Hayvanın yaşı hayvanlarınızın yaş ortalamasını 4-8 ay, 8-12 ay, 12-18 ay- 18 ay ve üzeri seçeneklerinin hangisindeyse seçiniz.

Şeklinde hayvanınız ve planınız işlenir. Girdiğiniz hammadde ve miktarlarına göre dengeli bir rasyon ortaya çıkarılabilir.

Doğum kayıtları

Doğumunu yapmış tüm hayvanların düzenli olarak kaydedilmesi, doğum verimlerini, tekrar tohumlanma süresini, kaçıncı buzağıda olduğunu kolaylıkla tespit edebilirsiniz.

Tohumlama kayıtları

Tohumlama kaydı ile bir sezonda bir ineği kaç defa tohumladığınızı, sürünün tohumlama ortalamasını, doğumdan sonraki sürünün ilk tohumlama süresini rahatlıkla tespit edebilirsiniz. Ayrıca tohumlama kayıtları ile gebelik onaylama sistemi sayesinde doğru zamanda kuruya çıkartmanız için mesaj ya da mail ile uyarı alabilirsiniz.

Verim kayıtları

Sürünüzün verim kayıtlarını düzenli olarak kayıt altına alıp takip edebilmeniz kazancınızı arttıracaktır. Sürüdeki verimi düşük hayvanların tespiti kolaylaştırıp müdahale etmenizi ya da sürüden ayrıştırmanızı kolaylaştıracaktır. Seleksiyon yaparken sürü verim kayıtları hayat kurtarıcı role sahiptir.

Stok takibi

Bir işletmenin en zor takip ettiği kontrolünü sağlayamadığı en önemli departmanlar dan biriside stok bölümüdür. Yıllık, aylık tüketimlerin ne kadar olduğu mevcut kalan stok ve kayıpların hesaplanmasında önemli yere sahiptir. Ayrıca sürü yönetim programlarında sunulan uyarı sistemleri sayesinde azalan stoklarınız hakkında uyarı alabilirsiniz.

Muhasebe kayıtları

Ülkemizde birçok işletme besi ya da süt fark etmeksizin bir hayvanın yıllık maliyetini bilmemektedir. Dünya da yapılan tüm ticaretlerde büyüklü küçüklü tüm işletmeler finans ile yönetilmektedir. Bu sayede işletmeler devamlılığını sağlamaktadır ancak tarım ve hayvancılıkta bu sistem çok gelişmiş değildir. Sürü yönetim programları işletme sahiplerine bu imkânı sunmaktadır.

Aşı ve tedavi

Sürü yönetim programlarında en önemli bölümlerden birisi bu bölümdür. Kayıt altına alınan tedavi sistemi sayesinde bir sonraki sezonda aynı hataları yapmanız azalıp işletmede çalışan ilaç grubunda rahatlıkla tespit edebilirsiniz. Aşı programı ile koruyucu hekimliği en verimli şekilde kullanabilirsiniz.

Özetleyecek olursak, Sürü yönetim programları bir işletmenin tüm kontrolünü elinizde tutmanızı sağlar.

 

BEREKETLİ GÜNLER DİLERİZ

Özkan DİNÇ