1. İnekler Kaç Adet Geviş Getirmeli?
-
Sağlıklı bir süt ineği , günde ortalama 400–600 dakikalık çene hareketiyle 8–12 saat boyunca geviş getirmelidir.
-
Bu, yaklaşık 60–70 geviş konusunu/ağıza getirme ve tekrar yutma anlamına gelir (bir döngü = yutma ve tekrar çiğneme).
2. Geviş Sayma Tekniği Nasıl Olmalı?
-
Hayvan yem yedikten sonra 30–60 dakika içinde geviş getirmeye başlamalıdır.
-
1 dakika boyunca boyun kasları ve çene hareketleri izlenir.
-
Her ağıza getirme ve tekrar yutma bir geviş hareketi olarak sayılır.
-
Bunu 3 farklı zamanda tekrar alıp ortalama alın.
3. Yemlemeden Kaç Saat Sonra Sayılmalı?
-
Geviş gözlemi için en uygun zaman: Yemlemeden 1-2 saat sonra.
-
Çünkü geviş genellikle yem yedikten sonra başlar.
4. Geviş Sayısı ile Asidoz İndeksi Grafiği:
Geviş/Saat | Asidoz Riski (%) |
---|---|
70+ | Düşük (%5) |
60 | Orta (%15) |
50 | Yüksek (%35) |
<40 | Çok Yüksek (%60) |
Grafik: Geviş sayısı azaldıkça işkembe pH’ı düşer → Subakut Ruminal Asidoz (SARA) riski artıyor.
5. Geviş Getirme Sayısını Nasıl Gözlemleyebiliriz?
-
Elle gözleme (dakikalık çene takibi).
-
Akıllı tasma sistemleri (örneğin: ivmeölçer sensörlü tasma).
-
Kamera ve görüntü işleme yazılımı.



6. Geviş Sayısı Arttıkca Süt Verimi Artar mı?
-
Evet. Çünkü işkembe sağlığı, yem sindirimi ve dolayısıyla enerji alımı artar.
-
Ayrıca sağlıklı geviş → az stres → daha fazla süt.
7. Geviş – Süt Verimi İlişkisi Grafiği
Geviş Adedi (saat) | Günlük Süt (lt) |
---|---|
30 | 18 |
50 | 22 |
60 | 26 |
70 | 30 |
Grafik: Gevisin süt verimi artar (belli bir doygunluk noktasına kadar).
8. Gevisin Süt Verimine Etkisi Tablosu:
Geviş Sayısı | Rumen Sağlığı | Süt Verimi | Asidoz Riski |
---|---|---|---|
<40/saat | zayıflık | Küçük | Yüksek |
50/saat | Orta | Orta | Orta |
60–70/saat | İyi | Yüksek | Küçük |
9. Geviş Sayısının Artması Nelere Bağlıdır?
-
Rasyon lif oranı (NDF %32–35)
-
Parça uzunluğu yeterli olmalı (1–4 cm).
-
Yeme düzeni ve rasyon nemi
-
Düşük gerilim, yeterli yatma süresi
10. Geviş Sayısının Azalması Neye Bağlıdır?
-
Asidoz (yüksek, az lif)
-
Sıcak stres
-
Hastalıklar (mastitis, metritis vs.)
-
Yetersiz yatma alanı ve konfor
11. Gece mi Gündüz mü Daha Fazla Geviş Getirir?
-
Gece. Çünkü inekler gece daha uzun süre beklemek → geviş için daha çok zaman.
-
ortalama gece geviş süresi gündüzden %20 daha fazla olabilir.
12. Refah İçin Rasyon Nasıl Olmalı?
-
NDF: %30–35
-
ADF: %17–21
-
TMR uzunluğu uzunluğu: 1–4 cm
-
Kuru madde oranı: %45–50
-
Rasyon içinde %20–30 uzun lifli yem
13. Kızgınlıkta Geviş Sayısı Artar mı Azalır mı?
-
Azalır. Kızgınlık sırasında hayvan huzursuz, hareketli olur → geviş süresi %20–40 düşer.
14. Kızgınlıkta Geviş Grafiği:
Dönem | Geviş Adedi (saat) |
---|---|
Normal | 60 |
Kör nokta | 35 |
Sonrası | 55 |
15. Yaz mı Kış mı Daha Fazla Geviş Getirir mi?
-
Kış. Yazının sıcaklığı → stres → geviş düşer.
-
Özellikle 25°C üstü → %20’ye kadar azalma görülür.
16. Yeni Doğum Yapmış Hayvanda Geviş Adeti:
-
İlk 24 saat düşer (40–50/saat).
-
günün 60/saat ve üzerine çıkmamalı.
-
17. Uyku Kalitesi Partikül ve Nem Nasıl Olmalı?
-
Partikül uzunluğu: 1–4 cm
-
Rasyon nemi: %45–50
-
Çok kuru yemler toz yapar, önemli yem yatmayı ve ruminasyonu arttırır.
18. Mevsim, Verim, Yaşa Göre Geviş Adetleri:
Mevsim | Verim Grubu | Yaş | Geviş Adeti (saat) |
---|---|---|---|
Yaz | Yüksek | 5 | 50 |
Kış | Yüksek | 5 | 65 |
Kış | Orta | 3 | 60 |
Yaz | Küçük | 7+ | 45 |
19. Gebelik Öncesi / Sonrası Geviş Değişimi Grafiği:
Dönem | Geviş Adeti (saat) |
---|---|
Gebelik öncesi | 60–65 |
1. trimester | 60 |
2. trimester | 55 |
Oğul üç aylık dönem | 50 |
Doğumdan sonra | 45 → 60 (3–5 günde) |
20. Stresli Hayvanda Geviş Artar mı Azalır mı?
-
Azalır. Çünkü stresli hayvan daha az gecikir, daha az çiğner.
21. En İdeal Geviş Adedi İçin Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler:
Yapım Gerekenler:
-
Lif oranı yüksek rasyon
-
Serin ortam ve yatak odası
-
Düşük stres, sosyal konfor
-
Rasyon düzeni ve sabit miktarları yemleme
-
Yeterli su
-
Yapılmaması Gerekenler:
-
Çok ince yem
-
Uzun süre dayanmayı zorlamak
-
Ani rasyon değişimi
-
Dengesiz enerji-protein oranı