İnekler Günde Kaç Saat Geviş Getirir?

İnekler Günde Kaç Saat Geviş Getirir?

İnekler Günde Kaç Saat Geviş Getirir mi? Sağlıklı bir inek günde ortalama 6 ila 10 saat arası geviş gelir. Bu süre, ırka, yem ürününe, sindirim sağlığına ve ortam şartlarına göre değişebilir.

Geviş Süre mi Sayı mı?

• Süre (geviş zamanı) ve adet (geviş hareket sayısı) birlikte değerlendirilmelidir.

• Ancak bu süre içerisinde sindirim işleminin ve hayvanın rahat olup olmadığının daha iyi olduğunu gösterir.

• Sayım sürerken genellikle çene Hareketleri (dakikada 50-60 hareket) sayılır.

• Milkopro hayvan takip sistemi ekran verisi:

Irklara Göre Geviş Değişir mi?

Örneğin:

• Holstein gibi yüksek süt verimli ırklar daha fazla yem tükettiğinden daha çok geviş getirir.

• Etçi ırklar (örneğin Limousin) daha az yoğun yemle beslendiği için geviş süresi biraz daha kısa olabilir.

Geviş Fazla Olursa Ne Olur?

• fiili zarara neden olur. Ancak sürekli ve aşırı geviş bazen:

  • Asidoz sonrası fazla tükürük üretimi (pH bağlantısı)

  • Sinirsel tik ya da stres belirtisi

  • Aşırı kaba yem tüketimi kabiliyeti.

Geviş Az Olursa Ne Olur?

Ama daha önemli bir sorundur. Olası nedenler ve sonuçlar:

• Yem değişimi , yapıya bağlı iştahsızlık , asitoz , strese bağlı sindirim miktarı

• Ben:

  • Sindirim çıkışı

  • Süt miktarında azalma

  • Tırnak problemleri (asidoz kaynaklı)

  • Gaz nesnesi (şişkinlik)

  • Ceket çiçekler

Sağlıklı Geviş Takibi Nasıl Yapılır?

• Dakikada 50-60 çene hareketi

• Günde en az 6 saat geviş

• Geviş verme süresiyle yem yeme süresi sürekli olmalı

• Yemden sonra 20-30 dakika içinde gevis başlamalı

Bazı sürü takip cihazları bu verileri otomatik olarak ölçebiliyor.

1. Örnek: Günlük Geviş Getirme Çizelgesi

Bu tabloya göre cihaza göre belirli aralıklarla çene hareketlerini izlerse günlük toplamı hesaplayabilir.

2. Geviş Takibini Cihazla Yapmak (Milkopro ile)

İvmeölçerle çalışan bir cihazla şu şekilde ölçüm yapılabilir:

• İvmeölçerinden verilince ritmik çene hareketi ayıklanır.

• Çene hareketi genellikle 0,5-1 saniye aralıklarla tekrarlayan, düşük şiddetli salınım gibidir.

• Sürekli olarak gelen bu model’ler birleştirilerek geviş süresi hesaplanır.

• Onun “örüntüsü” bir geviş hareketi gibi varlığını sürdürüyor ama 10-15 kişilik kümelerle analiz etmek daha doğru oluyor.

Örnek:
10 öğün süresinde 500 çene hareketi tespit edildi → dakikada 50 hareket → normal aralıkta
30 öğün zaman diliminde hiç çene hareketi yoksa → çalıştırılma durumu → uyarı ver.

3. Hedef Değerler (Normal ve Anormal)

4. Uygulama Paneli Örneği 

• İnek İsmi / Numarası

• Bugünkü geviş süresi:7 saat 25 dakika

• Son 1 Kelime Geviş:Aktif

• Hareket hızı:54/dk

• Son geviş zamanı:15 dk önce

• uyarı: Yok

Geviş Süresi ve Adetini Düzenlemek İçin Rasyon Nasıl Hazırlanmalı?

Geviş getiren, selüloz ağırlıklı yemlerin işleyişini sağlayan doğal bir sindirim sürecidir. Bu sürecin desteklenmesi için rasyon dengesi son derece kritiktir. Aşağıda sağlıklı bir geviş faaliyeti için dikkat edilmesi gereken rasyon unsurları yer alır:

1. Rasyonda Kabayem / Kesif Yem Dengesi

• Kabayem oranı düşük olursa geviş azalır ve işkembe asidozu riski artar.

• Yüksek kesif yem oranı gevişi baskılar.

2. Yem Partikül Uzunluğu Ne Olmalı?

Yemin fiziksel formulü, gevisi direkt etkiler. Ruminantların zararının karşılanması için sağlığın dengelenmesi gerekir.

• Optimum uzunluk:

  • Çimen/silaj: 1,5 – 4 cm

  • Saman: 3 – 6 cm

• TMR (Toplam Karışık Rasyon) hazırlanırken uzun parçaların ezilmeden kalması gerekir.

• Çok kısa yem → daha az bozulma → az geviş

• Çok uzun yem → selektif yeme → rasyon dengesizliği

Penn State Parçacık Ayırıcı (Shaker Box) ile TMR’nin eşit boyutlarını kullanabilmeniz için, yemleme kontrolü için kullanılabilir.

3. Yaz ve Kış Aylarında Geviş Sayısı Aynı mı Olmalı?

• Yaz aylarında:

  • Aşırı sıcaklar, yem tüketimini azaltır, bu da geviş süresini azaltır.

  • Geviş süresi %10-20 azalabilir.

  • Gölgelik alanlar, serinletme sistemleri kullanılarak bu etki azaltılmalıdır.

• Kış aylarında:

  • Soğuk, yem alımını genellikle artırır.

  • Yeterli enerji olmazsa, ruminasyon artar ama enerji kesintisi oluşur.

  • Bu dönemde enerji yoğunluğu yüksek yemler ile desteklenmesi gerekir.

4. Gevişi Desteklemek İçin Kullanılabilir Yem Katkıları

Gevisi ve işkembe yağı katkı maddeleri:

Rasyon hazırlanırken geviş takibini yapan sisteminizden gelen verileri kullanarak “yem-geviş geri bildirimi” kurabilirsiniz. Yani:

• Geviş süresi düşerse → kabayem oranı artar

• Geviş fazla ama verim düşük → kesif yem oranını gözden geçir

• İşkembe asidozu sinyali varsa → tamponlayıcı madde ekle