Düve nedir
Düve nedir
Düve, genç dişi sığırdır ve henüz doğum yapmamış, cinsel olgunluğa erişmiş ancak gebelik veya doğum geçirmemiş olan dişi sığırlar için kullanılır. Düveler, genellikle damızlık veya süt üretimi için yetiştirilir.
Düve Ne Zaman Tohumlanır?
Düveler genellikle 14-16 aylık yaşta ve yaklaşık 350-400 kg canlı ağırlığa ulaştıklarında tohumlanır. Tohumlama zamanlaması, düvenin ırkına, beslenme durumuna ve fiziksel gelişimine bağlı olarak değişebilir. Tohumlama için en önemli kriterlerden biri, düvenin yeterli vücut ağırlığına ve boyutlarına ulaşmış olmasıdır.
Damızlık Düve Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Genetik Özellikler:
Yüksek süt verimi veya et verimi genetik potansiyeli.
Fiziksel Yapı:
Sağlam ve simetrik bir vücut yapısı.
Sağlıklı meme yapısı ve güçlü bacaklar.
Üreme Sağlığı:
Cinsel olgunluğa erişmiş ve üreme organları sağlıklı olmalı.
Sağlık Durumu:
Aşıları tam, herhangi bir hastalık belirtisi olmayan sağlıklı hayvanlar.
Yem Dönüşüm Verimliliği:
Verimli yem tüketimi ve hızlı büyüme oranları.
Düveler Nasıl Beslenmelidir?
Düvelerin beslenmesi, büyüme ve gelişmelerini destekleyecek şekilde dengeli olmalıdır. Aşağıda düveler için 5 farklı örnek rasyon verilmiştir:
Örnek rasyon programı
Rasyon 1
Mısır Silajı: 10
Kuru Yonca: 2
Arpa Ezmesi: 2,5
Fiğ Kuru Otu: 1
Mineral Karışımı: ?
Rasyon 2
Mısır Silajı: 10
Saman: 2
Mısır Ezmesi: 1,5
Süt Yemi (Protein 16%): 2
Tuz ve Mineral: ?
Rasyon 3
Kuru Yonca: 3
Pancar Posası: 5
Arpa Tanesi: %2
Buğdaygil Karışık Kuru Otu: 3
Tuz ve Mineraller: ?
Rasyon 4
Mısır Silajı: 8
Fiğ Kuru Otu: 2
Düve Yemi (Protein 18%): 2
Saman: 1
Mineral Karışımı: ?
Rasyon 5
Kuru Yonca: 2
Saman: 1
Mısır Ezmesi: 2
Arpa Ezmesi: 1
Pamuk küspesi: 0,5
Tuz ve Mineraller: ?
Düvelere Hangi Aşılar Yapılmalıdır?
Şap Aşısı:
Şap hastalığına karşı koruma sağlar.
Bruselloz Aşısı:
Bruselloz hastalığına karşı koruma sağlar.
İBR ve BVD Aşıları:
Solunum yolu enfeksiyonlarına ve viral hastalıklara karşı koruma sağlar.
Leptospiroz Aşısı:
Leptospiroz hastalığına karşı koruma sağlar.
Parazit Kontrol Aşıları:
İç ve dış parazitlere karşı koruma sağlar.
Verimli Bir Düve Nasıl Anlaşılır?
Büyüme Hızı:
Yaşına göre hızlı ve sağlıklı büyüme gösteren düveler verimlidir.
Fiziksel Gelişim:
Simetrik ve dengeli vücut yapısına sahip olanlar.
Genetik Potansiyel:
Yüksek süt veya et verimi potansiyeli olan genetik özelliklere sahip olması.
Üreme Sağlığı:
Cinsel olgunluğa erişmiş ve sağlıklı üreme organlarına sahip düveler.
Sağlık Durumu:
Düzenli veteriner kontrolleri ile sağlıklı olduğu tespit edilen düveler.
Gebe Düve Nasıl Beslenir ve Doğuma Nasıl Hazırlanır?
Beslenme:
Enerji ve Protein Dengesi:
Gebe düveler, laktasyon dönemine hazırlık olarak enerji ve protein içeriği yüksek yemlerle beslenmelidir.
Mineral ve Vitamin Takviyesi:
Kalsiyum, fosfor, A ve E vitamini gibi mineraller ve vitaminler takviye edilmelidir.
Yeterli Lif İçeriği:
Sindirim sisteminin düzgün çalışması için yeterli lif içeren yemler (yonca, kuru ot) verilmelidir.
Doğuma Hazırlık:
Doğumdan Önceki 2-3 Hafta:
Yem miktarı ve içeriği doğuma hazırlanacak şekilde ayarlanmalıdır.
Kuru döneme geçiş yapılır ve süt verimini artıracak rasyonlar hazırlanır.
Doğum Alanının Hazırlanması:
Temiz ve hijyenik bir doğum alanı sağlanmalıdır.
Veteriner Kontrolü:
Doğum öncesi veteriner kontrolü yapılmalı, doğum sırasında gerekli yardımın sağlanması için planlama yapılmalıdır.
Gebe düvelerin doğum öncesi bakımları, doğum sonrası dönemdeki sağlık ve süt verimini doğrudan etkiler. Bu nedenle dikkatli ve özenli bir beslenme ve bakım programı uygulanmalıdır.
Damızlık düve seçiminde dikkat edilmesi gereken bazı önemli özellikler şunlardır:
1. Ayak Yapısı:
Sağlam ve Düz Ayaklar: Ayaklar güçlü ve düzgün olmalıdır. Ayakların düzgün yapısı, hayvanın uzun vadede hareket kabiliyeti ve dayanıklılığı için önemlidir.
Tırnaklar: Tırnaklar düzgün ve çatlaklardan arınmış olmalıdır. Tırnak problemleri, hayvanın yürüyüşünü ve dolayısıyla yem tüketimini olumsuz etkileyebilir.
Eklem Yapısı: Eklem yapıları sağlam ve esnek olmalıdır. Özellikle arka ayakların eklem açıları normal olmalı, hayvanın dengeli hareket edebilmesini sağlamalıdır.
2. Meme Yapısı:
Simetrik Memeler: Meme lobları simetrik ve düzgün olmalıdır. Bu, ileride sağlıklı ve kolay sağılabilir bir meme yapısı sağlar.
Meme Bağları: Meme bağları güçlü olmalı, memenin düzgün bir şekilde taşınmasını sağlamalıdır.
Meme Ucu Pozisyonu: Meme uçları düzgün ve aşağıya doğru olmalıdır. Yanlara doğru fazla çıkık meme uçları, sağım zorluklarına neden olabilir.
Memede Kusur Olmamalı: Meme başı ve derisinde yara, kist veya şişlik olmamalıdır.
3. Canlı Ağırlık:
Tohumlama Ağırlığı: Damızlık düveler genellikle 350-400 kg canlı ağırlığa ulaştıklarında tohumlanmalıdır. Ancak bu ağırlık, düvenin genetik potansiyeline ve ırkına göre değişebilir.
4. Boynuz:
Boynuzsuz Tercih: Damızlık düvelerde genellikle boynuzsuzluk tercih edilir. Boynuzlar, sürü içindeki hayvanlar arasında yaralanmalara ve stres yaratabilir.
Boynuzlu Düvelerde Dikkat: Eğer düve boynuzlu ise, boynuzların düzgün ve simetrik olması gerekir. Ancak genellikle, boynuzlar erken dönemde cerrahi müdahale ile alınır.
5. Cidago Yüksekliği (Omuz Yüksekliği):
Cidago Yüksekliği: Cidago yüksekliği, düvenin genel vücut büyüklüğünü ve potansiyel gelişimini gösterir. Damızlık düvelerde cidago yüksekliği, yaşına ve ırkına göre değişiklik gösterebilir.
Tohumlama için Cidago Yüksekliği: Tohumlama için düvelerin cidago yüksekliği genellikle 125-135 cm arasında olmalıdır. Bu, düvenin yeterince geliştiğini ve üreme için hazır olduğunu gösterir.
6. Genel Vücut Yapısı:
Vücut Orantıları: Düvenin vücut orantıları düzgün ve dengeli olmalıdır. Uzun bir gövde, geniş ve derin bir göğüs kafesi tercih edilir.
Sağlıklı ve Canlı Görünüm: Düve sağlıklı bir görünüme sahip olmalı, parlak tüyleri ve canlı bir duruşu olmalıdır.
Damızlık düve seçiminde yukarıda belirtilen fiziksel özellikler, hayvanın ileride yüksek verimli ve sağlıklı bir inek olmasını sağlayacak temel kriterlerdir. Bu özelliklere dikkat etmek, sürü verimliliğini ve uzun vadeli başarıyı artırır.
7. Sürü yönetimi sistemi kayıtları:
Anne baba verim kayıtları, yapılan aşılar, geçirdiği hastalıklar hakkında bilgi alabilmek için kayıtlar istenmelidir.
Örnek sürü yönetimi programı
