Besi hayvancılığı

Besi hayvancılığı, et üretimi amacıyla hayvanların yoğun ve dengeli bir şekilde beslendiği hayvancılık faaliyetidir. Genellikle dana, düve veya tosun gibi genç hayvanlar tercih edilir. Hedef, hayvanların kısa sürede maksimum ağırlık artışı sağlamasıdır.


Besi İçin Uygun Irklar

Besi performansı, hayvanın genetik özelliklerine bağlıdır. Aşağıdaki ırklar genellikle besi için uygundur:

  1. Simental: Yüksek et randımanı ve besi performansı ile bilinir.
  2. Charolais: Hızlı büyüme ve yüksek kas yapısı.
  3. Angus: Kaliteli mermerimsi yağ dokusu oluşturur, yüksek et lezzeti.
  4. Limousin: Yağ oranı düşük, kas yapısı güçlü.
  5. Hereford: Hızlı kilo alımı ve kaliteli et üretimi.
  6. Yerel Irklar (Türkiye): Anadolu manda ve Montofon gibi ırklar, uygun bakım ve besleme ile değerlendirilebilir.

Beside Karlılığı Artırmak İçin Yapılması Gerekenler

Doğru Hayvan Seçimi:

Sağlıklı, genetik olarak kaliteli ve uygun yaşta (8-12 aylık) hayvanlar seçilmelidir.

Beslenme:

Enerji, protein ve lif açısından dengeli bir besleme programı uygulanmalıdır.

Yemlerin kaliteli ve taze olması sağlanmalıdır.

Besi hayvancılığı
Besi hayvancılığı

Barınak Yönetimi:

Stres azaltıcı, temiz ve konforlu bir barınak sağlanmalıdır.

Sağlık Kontrolü:

Düzenli veteriner kontrolleri yapılmalı ve parazit mücadelesi sağlanmalıdır.

Yemden Yararlanma:

Yemlerin sindirilebilirliğini artırmak için öğütme veya kırma işlemi yapılabilir.

Pazar Planlaması:

Besi süresi sonunda hayvanların pazara uygun ağırlıkta olması için planlama yapılmalıdır.

Kayıt Tutma:

İyi bir kazanç ve hızlı bir besleme programı için düzenli bir kayıt şarttır. Bunun için uygun bir sürü yönetimi programı kullanmak gerekir.

sürü yönetimi programı


Besi Hayvanlarının Beslenmesi

Besi hayvanlarının beslenmesi, büyüme dönemi ve enerji-protein ihtiyacına göre düzenlenir. İdeal rasyonlar; enerji kaynağı olarak mısır ve arpa, protein kaynağı olarak fabrika yemleri ve kaba yem olarak silaj, saman içerir.

Besi Süreçleri ve Besleme

Başlangıç Dönemi (2-4 Hafta):

Sindirim sistemi adaptasyonu için orta enerji yoğunluğu kullanılır.

Orta Dönem:

Enerji yoğunluğu artırılır, protein miktarı dengelenir.

Son Dönem (Son 1-2 Ay):

Yağlanmayı artırmak için yüksek enerji verilir, protein azaltılır.


Örnek Rasyonlar

Kullanılan Malzemeler:

  • Arpa Tanesi
  • Mısır Tanesi
  • Saman
  • Mısır Silajı
  • 15 Protein Besi Yemi

1. Rasyon (Başlangıç Dönemi)

  • Mısır Silajı: 15 kg
  • Saman: 3 kg
  • Arpa Tanesi: 2 kg
  • 15 Protein Besi Yemi: 4 kg

2. Rasyon (Orta Dönem)

  • Mısır Silajı: 12 kg
  • Saman: 2 kg
  • Mısır Tanesi: 3 kg
  • 15 Protein Besi Yemi: 5 kg

3. Rasyon (Orta Dönem – Alternatif)

  • Mısır Silajı: 10 kg
  • Saman: 3 kg
  • Arpa Tanesi: 3 kg
  • Mısır Tanesi: 2 kg
  • 15 Protein Besi Yemi: 4.5 kg

4. Rasyon (Son Dönem)

  • Mısır Silajı: 8 kg
  • Saman: 2 kg
  • Mısır Tanesi: 4 kg
  • 15 Protein Besi Yemi: 6 kg

5. Rasyon (Son Dönem – Alternatif)

  • Mısır Silajı: 7 kg
  • Saman: 1 kg
  • Arpa Tanesi: 4 kg
  • Mısır Tanesi: 4 kg
  • 15 Protein Besi Yemi: 5.5 kg

  1. Notlar:
  2. Su Erişimi: Tüm rasyonlarda temiz su her zaman bulunmalıdır.
  3. Mineral Takviyesi: Besi yemlerine mineral ve vitamin karışımları eklenmelidir.
  4. Sindirim Sistemi Adaptasyonu: Yem değişimleri kademeli olarak yapılmalıdır.
  5. Rasyon Optimizasyonu: Yemlerin besin değerleri analiz edilerek, rasyonlar veteriner veya zooteknist kontrolünde optimize edilmelidir.

Bu rasyonlar, besi hayvanlarının sağlıklı ve hızlı büyümesini desteklemek için dengelenmiştir.

ChatGPT

Besi hayvancılığının yoğun olarak yapıldığı iller ve hayvan sayıları şöyledir:

Erzurum: Türkiye’de en fazla büyükbaş hayvanın bulunduğu illerdendir.

Konya: Yaklaşık 600 binden fazla sığır bulunmaktadır.

İzmir: Yaklaşık 500 bine yakın sığır mevcuttur.

Balıkesir: Büyükbaş hayvancılığın geliştiği iller arasındadır.

Diyarbakır: Hem küçükbaş hem de büyükbaş hayvancılığın yapıldığı önemli illerden biridir.

Manisa: Büyükbaş hayvancılığın yoğun olarak yapıldığı illerden biridir.

Bu iller, coğrafi ve iklim koşulları, mera varlığı ve tarımsal altyapı gibi faktörler nedeniyle besi hayvancılığında öne çıkmaktadır. Ayrıca, Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Ağrı ili, 1.494.584 toplam küçükbaş hayvan sayısıyla TRA2 bölgesinde birinci, Türkiye genelinde ise 5. sıradadır.

Türkiye genelinde büyükbaş hayvan sayıları yıllara göre değişiklik göstermektedir. Örneğin, 2023 yılında sığır sayısı 16.421.256 baş olarak kaydedilmiştir.

Besi hayvancılığı, Türkiye’nin farklı bölgelerinde ekonomik faaliyetlerin önemli bir parçasıdır ve bölgesel farklılıklar arz etmektedir.