Rasyon hakkında bilinmeyenler

Rasyon Nedir?

Rasyon, hayvanların yaşama payı (bakım, metabolizma, bağışıklık gibi temel ihtiyaçlar) ve verim payı (süt, et, döl verimi gibi üretim hedefleri) için gereken besin maddelerini sağlayacak yemlerin dengeli bir şekilde karıştırılmasıdır. Doğru rasyon hazırlamak, hayvan sağlığı, verimliliği ve işletme ekonomisi açısından kritik öneme sahiptir.

Rasyon Hazırlama Nasıl Yapılır?

Rasyon hazırlarken dikkat edilmesi gereken temel noktalar şunlardır:

1. Hayvanın İhtiyaçlarının Belirlenmesi

Yaş, canlı ağırlık, ırk ve verim hedefleri göz önünde bulundurulur.

Süt verimi, et üretimi, gebelik durumu gibi faktörler hesaplanır.

2. Yem Maddelerinin Özellikleri

Yemin enerji, protein, vitamin ve mineral içerikleri analiz edilir.

Yemlerin sindirilebilirliği ve lezzeti dikkate alınır.

3. Rasyon Dengesi

Enerji-protein oranı: Karbonhidrat ve protein kaynakları dengelenir.

Vitamin ve mineral desteği: Eksiklikler giderilir.

Lif oranı: Sindirimi destekleyen kaba yemler (yonca, saman, silaj) eklenir.

4. Rasyon Hesaplama

Her yem maddesinin oranı belirlenir.

Hesaplamalar elle veya bilgisayar programları ile yapılabilir.

El İle Rasyon Hesaplama Yapılabilir mi?

Evet, yapılabilir. Ancak:

Zaman alıcıdır ve hata riski yüksektir.

Yem analiz değerleri ve hayvanın ihtiyaçlarını doğru bilmek gereklidir.

El hesaplamasında en sık kullanılan yöntem Kareleme Metodudur. Bu yöntem, enerji ve protein kaynaklarının dengelenmesini sağlar.

Hangi Programlar Kullanılmalıdır?

Rasyon hazırlarken modern yazılımlar büyük kolaylık sağlar. Bu programlar, yem analizlerini ve hayvanın ihtiyaçlarını dikkate alarak otomatik rasyon önerir.

Miligram Rasyon Programı: Türkiye’de sık kullanılan ve Türkçe içerik sunan bir programdır.

Feed Formulation Software (Nutrion): Profesyonel rasyon hazırlama yazılımıdır.

Cowculator: Süt inekleri için rasyon planlar.

RationPRO: Besi hayvanları için optimize rasyon önerir.

Miligram Rasyon Programı

Program, Miligram Hayvan Besleme ve Yazılım Teknolojileri Ar-Ge San. Tic. Ltd. Şti. tarafından geliştirilmiştir. Şirket, 2015 yılında Konya merkezli bir hayvancılık işletmesinde hayvan besleme ve inovatif ürün çalışmalarıyla faaliyetlerine başlamıştır. Ar-Ge çalışmaları, Selçuk Üniversitesi Teknokent’te yürütülmüştür.

MLGram

Miligram Rasyon Programı, kullanıcı dostu bir arayüze sahiptir ve bilgisayar, tablet ve telefon gibi çeşitli cihazlarda kullanılabilir. Program, sürü yönetimi ile entegre çalışarak, hayvanların doğumundan işletmeden çıkışına kadar olan tüm süreçlerin kaydını tutar ve uyarı sistemi sayesinde güncel sürü kontrolünü sağlar. Ayrıca, süt ve besi hayvanları için rasyonlar hazırlamaya ve fabrika yemini optimize etmeye olanak tanır.

MLGram

Programı kullanmaya başlamak için, işletmenizde bulunan hayvanların bilgilerini sisteme girerek, doğum, tohumlama, sağlık ve verim gibi kayıtları tutabilirsiniz. Rasyon hazırlama modülü sayesinde, hayvanlarınızın ihtiyaçlarına göre uygun yem karışımları oluşturabilir ve beslenme süreçlerinizi optimize edebilirsiniz. Programın mobil uygulamaları da mevcut olup, Android ve iOS cihazlarınızda kullanabilirsiniz.

Android Apps on Google Play

Apple

Miligram Rasyon Programı, hayvan besleme ve sürü yönetimi süreçlerini dijitalleştirerek, işletmenizin verimliliğini artırmayı hedeflemektedir.

Besi Rasyonu Nedir? Nasıl Hazırlanır?

Besi hayvanlarının hızlı kilo alması için özel olarak hazırlanan yem karışımıdır.

Amaç: Enerji ağırlıklı, kas ve yağ oluşumunu destekleyici bir rasyon hazırlanır.

İçerik:

Kaba Yem (%30-40): Yonca, mısır silajı, saman.

Kesif Yem (%60-70): Mısır, arpa, buğday, soya küspesi.

Mineral ve Vitaminler: Tuz, kalsiyum, fosfor, vitamin premiksleri.

Örnek Besi Rasyonu:

Mısır Silajı: %35

Arpa: %30

Soya Küspesi: %15

Buğday Kepeği: %15

• • Tuz ve Mineraller: %5

Süt Rasyonu Nedir? Nasıl Hazırlanır?

Süt ineklerinin yüksek süt verimi sağlaması için gereken besin maddelerini içeren rasyondur.

Amaç: Enerji, protein, mineral ve vitamin dengesini sağlamak.

İçerik:

Kaba Yem (%40-60): Yonca, çayır otu, mısır silajı.

Kesif Yem (%40-60): Arpa, mısır, soya küspesi.

Yağ ve Protein Kaynakları: Pamuk tohumu, ayçiçeği küspesi.

Örnek Süt Rasyonu:

Yonca Kuru Otu: %25

Mısır Silajı: %35

Arpa: %20

Soya Küspesi: %10

Vitamin ve Mineraller: %10

Koyun Rasyonu Nedir? Nasıl Hazırlanır?

Koyunların et, süt veya yün verimine göre hazırlanır.

Amaç: Kaba yem ağırlıklı bir rasyon hazırlamak.

İçerik:

Kaba Yem (%70-80): Saman, yonca, kuru ot.

Kesif Yem (%20-30): Mısır, arpa, buğday kepeği.

Mineral ve Vitaminler: Tuz, kalsiyum.

Örnek Koyun Rasyonu:

Yonca: %30

Mısır Silajı: %40

Arpa: %20

Tuz ve Mineraller: %10

Rasyon Hazırlarken Bilinmeyen Detaylar

Yemin Sindirilebilirliği: Hayvanın yaşına ve ırkına göre farklılık gösterir.

Rumen Sağlığı: Lif oranı yüksek yemler rumen fonksiyonlarını destekler.

Kuru Madde Tüketimi: Her hayvan, canlı ağırlığının %2-3’ü kadar kuru madde tüketir.

Aflatoksin Kontrolü: Yemlerdeki mantar ve toksinler süt ve et kalitesini düşürür.

Mevsim Faktörü: Yaz aylarında yemler serin yerlerde saklanmalıdır.