Örnek Süt İneği Rasyonu
Ülkemizde faaliyet gösteren birçok işletme ya eskiden alışılagelmiş tecrübe ettiği rasyon uygulaması yapmakta ya da dışarıdan destek aldığı rasyonu uygulamaktadır. Çoğu işletme kendi hayvanlarının rasyonunu çözmemekte, çözmek içinde gayret göstermemektedir. Ancak bizler hayvan beslemeye hâkim olana kadar yaptığımız işten memnun kalmamız zor olacaktır.
Bu çalışmada 2 farklı rasyon örneği çalışacağız 1.cisi fabrika yemi ile çözülen rasyon ikincisi elinizdeki hammaddelerle fabrika yemi olmadan çözülen rasyon. Örnek rasyona geçelim
Örnek Fabrika Yemi İle Hazırlanan Süt İneği Rasyonu
Elimizde ortalama 550 kg canlı ağırlığa sahip, holstein ırkı ortalama 3.cü buzağıyı doğurmuş, doğum yapalı 100 gün olmuş tohumlanmış ortalam %3.5 süt yağına sahip bir ineğimiz olsun.
Elimizde 1.ci ekim düzgün hasat edilmiş, avucumuza alıp sıktığımızda parmaklarımız arasından su akmayan bir mısır silajı olsun.
Tarlanın %35-50 arası çiçek açtığında biçilen iç analodu yoncası olsun.
Buğday samanımız olsun.
19 protein % 24-25 nişasta içeren güvenilir bir fabrika yemi olsun.
Tahıl olarak hem arpa ezme, hem mısır ezmemiz olsun.
Pancar posamız olsun (sahada ki ismi pancar küspesi)
Rasyonumuzu çözelim.
Hayvanımızı sisteme tanıttık. Şimdi hammaddeleri seçelim.
Hammaddelerimizi seçtik. Şimdi olması gereken miktarları bulalım.
Soru cevap şeklinde bu programlar nasıl kullanılır?
1. Rasyon aslında birçok yetiştirici yada işletme sahibinin tahmin ettiği kadar zor bir iş değildir. Peki neden zor değildir. Sizlere öneride bulunan bir çok rasyon hizmeti veren kişinin kalem kağıt ve hesap makinasıyla rasyon hesaplayıp size önerdiğini gördünüz mü ?
2. Peki nasıl hesaplanıyor bu rasyon? Rasyon bir çok kişinin elinde bulunan farklı firmaların yakın temelde çalışan otomatik hesap yapan programlardır.
3. Peki bu programları bu insanlar nasıl kullanıyor? Cevap çok basit siz sisteme hayvanınızın özelliklerini yazdığınızda sistem aşağıda size hayvanın ihtiyacı olan proteini enerjiyi herşeyi söylemekte.
4. Siz programın söylediği değerleri nasıl yakalayacaksınız?
Hammaddeleri az çok tanırsanız 5 dakikada en güzel rasyonu hazırlamanız mümkün.
5. Peki hangi değerlere dikkat etmeliyim
- Kuru madde : Program size hayvanın günlük kuru madde ihtiyacını zaten hesaplayıp söylüyor. Siz elinizdeki hammadde miktarlarını arttırıp azaltarak kuru maddeyi dengeleyin.
Kuru madde çok önemlidir. Hayvanlarınız hazırladığınız rasyonu kısa sürede tüketiyorsa kuru maddeyi tam vermiyor eksik veriyorsunuz demektir. Hayvanlarınızın önünde bir sonraki yemlemeye yaklaşana kadar önlerinde yem bulundurmaya gayret gösterin. Her Rasyon programı içerisinde bulunan TMR KM diye yazılan ya da TMR kuru madde diye yazılan kısmı %50-55 aralığında tutmaya çalışın. Özellikle yaz aylarında tüketimi düşen işletmelerde su ilave ederek tüketimi arttırma bu yüzdendir.
- Protein : Program size hayvanın ihtiyacı olan protein miktarını zaten söylüyor siz protein içeren hammaddeleri arttırarak proteini yakalamaya çalışın.
- Enerji : Program size hayvanın ihtiyacı olan enerji miktarı zaten söylüyor siz enerji içeren hammaddeleri arttırarak enerjiyi yakalamaya çalışın.
- Ndf : Program size hayvanın ihtiyacı olan NDF miktarı zaten söylüyor siz hammaddeleri arttırarak NDF yi yakalamaya çalışın.
- Nişasta : Program size hayvanın ihtiyacı olan nişasta aralığını hesaplayıp söylüyor siz hammaddeleri arttırarak yada azaltarak aralığı yakalamaya çalışın.
- Kalsiyum fosfor : 1.5 e 1 yada 2 ye bir olarak dengelemeye çalışın.
- Kaba kesif yem oranı: yüksek verimli gruplar hariç kuru madde esasına göre %50 kaba yem % 50 kesif yem oranına göre besleyin. Program bunu hesaplayıp en altta size bunu gösterir.
Örnek Fabrika Yemi Olmadan Hazırlanan Süt İneği Rasyonu
Fabrika yemi ile çözdüğümüz rasyondaki aynı şartları kullanalım.
Elimizde ortalama 550 kg canlı ağırlığa sahip, holstein ırkı ortalama 3.cü buzağıyı doğurmuş, doğum yapalı 100 gün olmuş tohumlanmış ortalam %3.5 süt yağına sahip bir ineğimiz olsun.
Elimizde 1.ci ekim düzgün hasat edilmiş, avucumuza alıp sıktığımızda parmaklarımız arasından su akmayan bir mısır silajı olsun.
Tarlanın %35-50 arası çiçek açtığında biçilen iç anadolu yoncası olsun.
Buğday samanımız olsun.
%26 protein içeren pamuk küspesi.
%32 protein içeren ayçiçeği küspesi
Kaba kepeğimiz olsun
Fabrika yemi olmadığı için mikron ize kalsit ya da mermer tozu ve tuz kullanalım.
Tahıl olarak hem arpa ezme, hem mısır ezmemiz olsun.
Pancar posamız olsun (sahada ki ismi pancar küspesi)
Rasyonumuzu çözelim.
Hayvanımızı sisteme tanıttık. Şimdi hammaddeleri seçelim.
Hammaddelerimizi seçtik. Şimdi olması gereken miktarları bulalım.
Biz dışarıdan rasyon desteği alıyoruz ancak işletmede çok problem var diyorsanız.
- Dışarıdan alınan destek anlık tepkileri görüp güncelleme yapamaz.
- Hammddenizi sizin gözünüz kadar iyi konumlandıramayabilir.
- Siz rasyona hakim olmadığınız için doğru karıştığını tespit edemeyebilirsiniz.
- Rasyona hakim olmadığınız için gereksiz bir çok şeye para harcayabilirsiniz.
- Rasyona hakim olmadığınız için süt ortalamanız yüksek görünecek derken rasyon maliyetiniz çok artıp karınız azalabilir.
- Belkide uyguladığınız rasyon doğru çözülmemiş olabilir.
Tüm bu riskleri ortadan kaldırmak için herkesin cebinde taşıdığı teknolojiyi hayvancılığa taşıyıp, rasyonu yani hayvan beslemeyi öğrenip işimizin mesleğimiz olduğunu unutmamalıyız.
